Pepela gibi gelinkız pepela peşinde
“Pepela” Gürcüce’de kelebek demek. Bu kelimeyi Barhal’da öğrendim (Barhal gezimiz hakkında nefis fotoğrafları ile leziz bir yazıyı Meren’in blogunda okuyabilirsiniz). Dünya üzerinde şimdiye dek gördüğüm en güzel yer olan Barhal Köyü’nde, zamanında pek çok Gürcü yaşamış olduğundan, yöredeki halk pek çok Gürcüce kelimeyi kullanıyor. Barhal’da kelebeğe “kelebek” deniyor da, yeni gelinlerden “pepela gibi” olmaları bekleniyor. Yani yeni gelin hiç oturmamalı, her an pır pır bir iş yapıyor olmalı, aynı bir kelebek gibi, oradan oraya koşturmalı.
Ben de Barhal’a yeni gelin gitmiş bir biyolokum olarak, bilim insanı kimliğimi keyifle bir kenara attım ve misafir gittiğimiz evlerde ablalarımla çay koyma yarışına girdim, tarladan fasülye topladım, fasülye fideleri tırmansın diye toprağa şakar çaktım, ıhlamur ayıkladım, başarısız bir inek sağma girişimim dahi oldu. Sonunda Recep Abi tarafından pepelalık ünivanına layık görüldüm. Recep Abi beni pepela ilan ettiği sırada pek tatlı karısı Sunduz Abla bana doğru eğilip kulağıma “alıştırma bunları böyle guzuuum, sonra hep aynı hizmeti beklerler” diye akıl vermeyi ihmal etmedi. Bir ara da mutfaktayken bir çekmeceden çıkardığı el örgüsü yün çorapları bana hediye etti. Meren’in baba tarafından akrabaları olan ve daha yeni tanıştığım bu insanlara kanım hemen kaynadı.
Barhal’da bana bir kelebek ömrü kadar kısa gelen 7 gün geçirdik. Yolculuğa çıkmadan bir süre önce, henüz ABD’deyken, özellikle yaklaşan Barhal seyahatimizi düşünerek bir video kamera almıştık: Cannon FS100. Minicik boyutuna rağmen pek becerikli bir alet.
Gezi boyunca kamerayı elimden düşürmedim. Fotoğraf çekmeyi çok seviyor olsam da kameraman Düygü olmak bende daha derinlerde bir şeyleri doyurdu ve fotoğraf çekerken yaşamadığım bir haz yaşadım. İlk çekimlerim olduğu için görüntülerde ciddi titreme var, ne yazık ki henüz monopod (tekayak) sahibi değilim fakat en kısa zamanda bir tane edinmem gerektiğini anladım. Yine de Barhal maceralarımızı -titremesine gıpramasına bakmadan- ufak videolara dönüştürüp buradan sizlerle paylaşmaya başlayacağım.
Meraklısına, çekimleri Pardus işletim sistemi ile gelen Kino isimli basit bir video editöründe birleştirip düzenliyorum.
İlk video: Barhal’ın kelebekleri
Barhal vadisinde endemik (yani Dünya üzerinde sadece Barhal’da bulunan) pek çok canlı var. Nitekim, biz Barhal’a vardığımız gün, Marsis Otel’de onlarca kişilik bir Alman botanikçi grubu vardı. Adamlar ve kadınlar sabahın erken saatlerinde araziye çıkıp akşama kadar bitki böcük fotoğrafı çekiyor (örnek toplamaları kesinlikle yasak, cezası binlerce Euro) akşam da yemekten sonra bilgisayarları başında tartışıp duruyorlardı. İşte böyle anlarda ben hep “niden laboratuvar biyologu oldum, niden beni şöyle arazilerde gezdiriip dolaştıracak bir alan seçmedim kendime, çünkü para fonu yok, olanak yok, kadro yok, ben naapsaydım yani memur çocuğu halimle, bi Darwin gibi baba parası yok ki ben de atlayayım bi gemiye…” kabilinden serbest çağrışımlara kapılırım. Beni bu düşünceler ile bön bön “Alaman turislere” bakarken gören annemin suratıma bir tokat akşetmesi ile kendime gelmişim. Annemin vurduğu yerde endemik güller bitmiş.
Daha fazla uzatmadan sizleri, hakkında hiçbir şey bilmediğim ama Barhal’da geçirdiğim vakitlerde peşlerinden koşup videolarını çektiğim kelebekler, arılar ve böcekler ile başbaşa bırakıyorum. Benim biyologluğum genellikle embriyonun büyüyüp doğması (ya da yumurtadan çıkması) ile sona eriyor. Bana DNA’yı, embriyo nasıl gelişiri filan sorun size kim olduğunuzu söyleyeyim. Ama iş kelebeklere gelince, spor arabalara olduğu kadar yabancıyım. Yine de vaktim olursa bu videodaki kelebek türlerinin isimlerini bulmaya çalışacağım (hatta şurada pek güzel bir kılavuz buldum). Fakat bu esnada, eğer sizin bir bilginiz varsa lütfen paylaşmaktan çekinmeyin.
(YouTube’e tünel kazamayanlar için Vimeo’ya da yüklemek istedim. Koskoca ABD’de elektriklerin kesileceği tuttu. İstek olursa daha sonra yükleyeceğim.)
Not: Kelebek fotoğrafı Meren’e ait.
Nazim Keven said,
Temmuz 26, 2009 @ 16:40
Eline saglik video cok keyifli olmus.Yalniz soyle tulumlu mulumlu bir seyler koysaydin arka fona da bu pepelalar neden fildir fildir ortalikta donuyor anlasaydik :) Diger videolari da heyecanla bekliyoruz
duygunun annesi said,
Temmuz 26, 2009 @ 17:25
ufffff harika olmuş..bu videoyu nasıl kaydedebilirim ?bligilendirebilirmisin biyolokumum….
Düygü said,
Temmuz 26, 2009 @ 17:54
Efenim geliyor tulumlu filan videolar. Bu en kolay montajlayabiliceğim video olduğu için buradan başladım. ÖSS’de de zaten önce kolay soruları çözüp sonra bilemediklerime dönme stratecisi izlemiştim :)
Annecim, bilmiyorum ki nasıl oluyor o iş, bildiğim kadarıyla YouTube’den indirmece yapılamıyor. Ama bir ara bütün videoları yaptıktan sonra CD’ye çekip göndereyim (hatırlat).
q said,
Temmuz 26, 2009 @ 19:24
şuradan indirebilirsiniz duygu’nun annesi hanımefendi:
http://tiny.cc/a0YAG
lika said,
Temmuz 26, 2009 @ 19:34
Pepela hosgeldin ! Alistirma bizi boyle guzuuum, sonra hep ayni guzellikte videolar bekleriz!
Bilgesu said,
Temmuz 27, 2009 @ 04:29
YouTube’e tünel kazamıyorum :( çok istekliyim, çok. Vimeo’ya da yükler misiniz?
Yine de bu sorunun cevabını beklemeden q’nun verdiği adresten indirdim, izledim, 01:25′teki kelebeğin kanatlarındaki transpanlık özelliğine bayıldım :) ve çalan şarkıyı çok merak ettim?
Yazılar, fotoğraflar, videolarla Barhal’ı buralara getirdiğiniz için pek müteşekkirim.
elif said,
Temmuz 27, 2009 @ 07:27
bu pepelanin fransizca papillon ile bir akrabaligi olup olmadigini merak ettim.
ben de barhal’a gitmek istiyorum. cok cok istiyorum.
yagmur said,
Temmuz 27, 2009 @ 07:50
mis gibi karadeniz kokusu, goz kamastiran kanatlara binip gelmis..hosgelmis.
corrado said,
Temmuz 29, 2009 @ 14:13
videolar lokum gibi olmuş.elinize sağlık.
lazcada kelebek =pedaliza ,gürcüce ile bir etkileşim var gibi. ki doğaldır.
realplayer yükleyerek netteki videoları kendi pc nize aktarabilirsiniz.
bu tünel kaza kaza bitmeyecek gibi.
o sebeble Youtube Jacker indirip kurun derim
Eray said,
Temmuz 30, 2009 @ 10:22
Merhaba Duygu Hanım,
“An error occured” uyarısıyla karşılaştığım için videolarınızı ne yazık ki izleyemedim. :( Sorun benim bilgisayarımda mı yoksa youtube’da mı, anlayabilmiş değilim. Daha sonra tekrar deneyeceğim.
Bu arada merak ettiğim bir şey var; bu ülkede niye köy adlarını değiştirirler ve yerele etki etmeye çalışırlar anlayabilmiş değilim… Kürtçe köy adlarını değiştirirler, Lazca olanları değiştirirler, hatta Orta Anadolu’da öz be öz Türkçe olanları bile değiştirirler. Hani amaç köy adlarını Türkçe’ye uydurmaksa yani niye böyle… Ki asıl amaç ne, çok merak ediyorum doğrusu… Konu dışı oldu ama, neyse…
Hilal said,
Ağustos 1, 2009 @ 01:18
Slm
Ne güzel, güzel bir gezi yaşamış olmanız.
Titreme için öneri. Kameraman bi arkadaş söylemişti
Kamerayı tuttuğun eli diğer elinle kameraya yakın yerden destekle. Titremiyor o zaman.İlk zamanlar bende çok titretmiştim ortalağı :P
Sevgiler
nemox said,
Mayıs 4, 2012 @ 06:32
merhaba, http://www.trakel.org adresinden Türkiyedeki kelebek türlerine ait her tür bilgiyi bulabilirsiniz.
videonuzu çok beğendim .. tebrikler,
not: bende peterekliyim :)
barhala selamlar
nemox
Biyolokum said,
Mayıs 4, 2012 @ 08:29
Nemox çok teşekkürler.
Aleykümselam :)